w ostatnich czasach
  • wielka litera, ale nie odwieczna
    9.11.2014
    9.11.2014
    Witam,
    skąd wzięła się reguła zaczynania zdań wielką literą? Można wyznaczyć jej wyraźny początek, czy był to proces bardziej rozbity w czasie?
  • Brak ó na końcu wyrazu

    28.10.2023
    28.10.2023

    Szanowni Państwo,

    jak można wyjaśnić brak występowania litery [ó] na końcu wyrazu?


    Z poważaniem

    Stratos Vasdekis

  • Co mogą językoznawcy?
    21.01.2012
    21.01.2012
    Dzień dobry!
    Czy to możliwe, że formy wyszłem i włanczać (!) zostały (lub zostaną w najbliższym czasie) zaakceptowane przez językoznawców? Koleżanki z pracy mnie przekonują, iż taka informacja była podawana w telewizji. Mnie trudno w to uwierzyć. Gdzie mogę śledzić na bieżąco takie zmiany? (Ostatnia odpowiedź w poradni: 7.10.2010).
  • czyj czy jaki?
    5.09.2007
    5.09.2007
    Szanowni Państwo.
    Jak należy pisać przymiotniki utworzone od nazwisk i nazw własnych, zwłaszcza te utworzone od fikcyjnych nazwisk i nazw własnych: wielką literą, małą czy np. w cudzysłowie?
    Ostatni film z Bondowskiej serii.
    Niemal Matriksowe efekty specjalne.
    Najnowsze Oscarowe dzieło reżysera.
    Film pełen iście Allenowskiego humoru.
    Dzieło natchnione Bergmanowskim duchem.
    Urodziłem się w czasach Gomułkowskich.
    Zadłużenie w czasach Gierkowskich wzrosło.

    Kłaniam się i pozdrawiam.
  • Dom… się zawalił
    19.10.2011
    19.10.2011
    Szanowna poradnio!
    Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców.
  • Dwa dni temu a dwa dni wcześniej
    7.12.2017
    7.12.2017
    Mam problem z użyciem wyrażenia X temu w wypowiedzi w czasie przeszłym. Intuicja podpowiada, że to wyrażenie określa upływ czasu miedzy zdarzeniem w przeszłości, a chwilą w której się wypowiadamy. Można powiedzieć: Jestem głodny, bo ostatni posiłek jadłem dziesięć godzin temu. Która wersja tej wypowiedzi w czasie przeszłym jest prawidłowa? Byłem głodny, bo ostatni posiłek jadłem dziesięć godzin wcześniej czy Byłem głodny, bo ostatni posiłek jadłem dziesięć godzin temu?
  • gejturystyka
    12.10.2010
    12.10.2010
    Witam,
    w ostatnich czasach coraz bardziej widoczna staje się homoseksualna mniejszość, co w pewien sposób wpływa na język, jakim posługują się ludzie, głównie młodzi. Coraz częściej zdarzają się sytuacje, kiedy słyszę, że słowo gej traktowane jest jako przedrostek i łączone z różnymi rzeczownikami. Jak w takim przypadku je zapisać? Traktować je jak inne przedrostki, pisząc gejbar, gejturystyka, gejikona, czy może jednak pisać rozłącznie bądź z myślnikiem?
    Pozdrawiam,
    Adam Gołębiewski
  • Internacjonalizmy o greckich korzeniach

    9.04.2020
    9.04.2020

    Szanowni Państwo,

    w odleglejszej przeszłości greckie „ai” i „oi” były spolszczane do głoski „e” (np. pedagogika, ekonomia). W ostatnim czasie są transliterowane odpowiednio jako „aj” i „o” (np. pajdokracja, ojkofobia). Z czego wynika ta zmiana, czym była spowodowana i kiedy miała miejsce?

    Łączę pozdrowienia,

    Michał Kosacki

  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • klienty, asystenty?
    28.06.2006
    28.06.2006
    We wszelkich programach komputerowych roi się od menedżerów, kreatorów, asystentów, klientów, delegatów i podobnych narzędzi. Jaką formę stosować w mianowniku liczby mnogiej? Coraz częściej widzę: klienty, kreatory, asystenty, delegaty.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego